45. Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu - wyniki konkursu zespołów
PROTOKÓŁ
45. Festiwalu Folkloru Górali Polskich - Żywiec 2014 r.
Festiwal odbył się w dniach od 26 do 29 lipca 2014 roku.
W Festiwalu udział wzięły 24 zespoły.
Zespoły oceniało Jury Festiwalu w składzie:
Małgorzata Kiereś- etnograf, przewodnicząca komisji
dr Urszula Janicka-Krzywda - etnograf
Lidia Czechowska - choreograf
Jan Karpiel Bułecka - muzyk, folklorysta
Adam Adamowski - choreograf
Józef Bartusiak - muzyk
Czesław Węglarz - muzyk
Kazimiera Koim - sekretarz komisji
Zespoły uczestniczące w konkursie Festiwalu Folkloru Górali Polskich według kolejności występowania:
MICHALCZOWA - Grupa Regionalna z Michalczowej - z programem "Zopusty"
GÓRALE ŁĄCCY - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Łącka - z programem "Sianokosy"
OLDRZYCHOWICE - Regionalny Zespół z Oldrzychowic - z fragmentem wesela w Oldrzychowicach
LACHY - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Nowego Sącza - z programem "Zrękowiny"
ZBYRCOK - Zespół Regionalny z Juszczyna - z fragmentem wesela
PIENINY- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Krościenka nad Dunajcem - z programem "Wyskubek"
MAGURZANIE - Regionalny Zespół z Łodygowic - z programem "Hołdymas po młócce"
BRENNA - Zespół Regionalny im. Józefa Macha z Brennej - z programem "Na Jónkowe miano"
PRZYSZOWIANIE - Regionalny Zespół z Przyszowej - z programem "Obigrowka u pana młodego"
ZIEMIA ORAWSKA z Lipnicy Wielkiej - z program prezentującym tradycje pasterskie
NAWOJOWIACY - Zespół Regionalny z Nawojowej - z programem "Dożynki dworskie"
BABIOGÓRZANIE-POLANA MAKOWSKA - Zespół Regionalny z Makowa Podhalańskiego - z programem "Okolendowanie Hanki - z turoniem do izby"
STAROSĄDECZANIE - Zespół Regionalny ze Starego Sącza - z programem "U rymorza po jarmarku"
WIERCHY - Zespół Pieśni i Tańca im. Józefa Szczotki z Milówki - z programem "Na świentygo Scepona"
MSZALNICZANIE - Zespół Regionalny z Mszalnicy - z programem "Rękowiny"
BIAŁCANIE - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Białki Tatrzańskiej - z programem prezentującym tradycyjne podhalańskie wesele
MYSTKOWIANIE - Zespół Folklorystyczny z Mystkowa - z programem "Podłazy w Mystkowie"
LIPNICZANIE - Zespół Regionalny z Lipnicy Wielkiej - z programem "Na Jendrzeja w chacie"
BESTWINA - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Bestwiny - z programem "Wiwat"
JUZYNA - Zespół Regionalny z Zawoi - z programem "Zielone Świątki"
JAKUBKOWIANIE - Zespół Regionalny z Łososiny Dolnej - z programem "Skubacka"
ZIEMIA RAJCZAŃSKA - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Rajczy - z programem prezentującym pieśni i tańce Beskidu Żywieckiego
LIMANOWIANIE - Zespół Regionalny im. Ludwika Mordarskiego z Limanowej - z programem "Po kolędzie"
SPOD KICEK - Regionalny Zespół z Mordarki - z programem "Zielone Świątki"
Wszystkie zespoły biorące udział w konkursie zostały ocenione przez jury.
Organizatorzy zapewnili każdemu zespołowi możliwość omówienia programu z członkami jury na specjalnie zorganizowanych w tym celu konsultacjach. Dotyczyły one całokształtu problematyki związanej z prezentacją programu folklorystycznego, tj. obejmowały zagadnienia muzyki, tańca, stroju, obrzędowości i reżyserii scenicznej. Stanowiły formę dokształcania instruktorów. Indywidualne rozmowy przeprowadzono z kierownikami i delegacjami wszystkich zespołów.
Jury ma do dyspozycji następujące nagrody regulaminowe, których fundatorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
"Złote Żywieckie Serce" i 10.000,00 zł
"Srebrne Żywieckie Serce" i 8.000,00 zł
"Brązowe Żywieckie Serce" i 6.000,00 zł
8 wyróżnień regulaminowych dla zespołów po 2.000,00 zł
Ogółem pula nagród wynosi 40.000,00 zł
Po wnikliwej analizie zaprezentowanych przez zespoły programów jury przyznało nagrody, które otrzymują:
"Złote Żywieckie Serce" i nagrodę 10.000,00 zł
OLDRZYCHOWICE - Regionalny Zespół z Oldrzychowic - za fragment wesela w Oldrzychowicach
"Srebrne Żywieckie Serce" i nagrodę 8.000,00 zł
LIPNICZANIE - Zespół Regionalny z Lipnicy Wielkiej - z programem "Na Jendrzeja w chacie"
"Brązowe Żywieckie Serce" i nagrodę 6.000,00 zł
WIERCHY - Zespół Pieśni i Tańca im. Józefa Szczotki z Milówki - z programem "Na świentego Scepona"
Wyróżnienia regulaminowe za poszczególne elementy programu i nagrody pieniężne po 2.000,00 zł każda, otrzymują:
BRENNA - Zespół Regionalny im. Józefa Macha z Brennej - za prezentację folkloru tanecznego górali breńskich.
MAGURZANIE - Regionalny Zespół z Łodygowic - za widowiskowy charakter zabawy po hołdamasie.
BIAŁCANIE - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Białki Tatrzańskiej - za archaiczny śpiew starościn i pytocy w obrzędzie weselnym.
LACHY - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Nowego Sącza - za prezentację zgodną z tradycją tańców lachowskich.
PIENINY- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Krościenka nad Dunajcem - za stroje górali pienińskich oraz za prezentację staroświeckiego sztajerka.
JAKUBKOWIANIE - Zespół Regionalny z Łososiny Dolnej - za muzykę i widowiskowy charakter zabawy po skubacce.
SPOD KICEK - Regionalny Zespół z Mordarki - za bogactwo obrzędowości Zielonych Świątek Lachów limanowskich.
PRZYSZOWIANIE - Regionalny Zespół z Przyszowej - za prezentację tańców Lachów sądeckich grupy starszej.
Na Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem zostały wytypowane następujące zespoły:
LIPNICZANIE - Zespół Regionalny z Lipnicy Wielkiej.
WIERCHY - Zespół Pieśni i Tańca im. Józefa Szczotki z Milówki.
LACHY - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Nowego Sącza.
Jako rezerwowy jury wytypowało zespół:
BIAŁCANIE - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Białki Tatrzańskiej.
Komisja postanowiła przyznać dyplomy uznania dla zespołów:
BESTWINA - Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Bestwiny - za odtworzenie strojów laskich i wydobycie charakteru tańców swojego regionu.
JUZYNA - Zespół Regionalny z Zawoi - za wydobycie treści podłoża magiczno-wierzeniowego w widowisku "Zielone Świątki".
LIMANOWIANIE - Zespół Regionalny im. Ludwika Mordarskiego z Limanowej - za sposób wykonania tańców swojego regionu.
MSZALNICZANIE - Zespół Regionalny z Mszalnicy - za stroje oraz tradycyjne tańce grupy starszej.
W tegorocznym Festiwalu Folkloru Górali Polskich brały udział następujące grupy etnograficzne Karpat polskich: górale śląscy, żywieccy, babiogórscy, pienińscy, podhalańscy, orawscy, Lachy sądeckie i limanowskie oraz Pogórzanie.
Tematyka prezentowanych programów przez zespoły obejmowała różnorodne aspekty obrzędowości dorocznej i rodzinnej.
Największe trudności zespołom sprawiają sposób i umiejętność przedstawiania wybranego materiału prezentowanego na scenie, dobór pieśni, emisja głosu i czystość intonacyjna.
Komisja zauważa zanik gwary, a szczególnie jej fonetycznego brzmienia.
Jury zwraca uwagę na właściwy dobór, miejsce i funkcję przyśpiewek w programie oraz ich tradycyjny sposób wykonania bez ilustrowania ich treści.
Jury zauważa, że w prezentowanej muzyce pojawia się styl gry odbiegający od tradycji, wpisujący się w nurt współczesnej muzyki komercyjnej.
Wprowadzane w scenariuszu monologi i dialogi powinny być ograniczone do niezbędnego minimum potrzebnego do zrealizowania tematu programu.
Wszystkie zespoły zaprezentowały się w tradycyjnym stroju, który był widomym znakiem karpackich grup etnograficznych.
Komisja prosi organizatorów o dalszą opiekę merytoryczną nad zespołami zgłoszonymi do konkursu. Jest ona nieodzowna, ponieważ przyczynia się do podnoszenia poziomu artystycznego Festiwalu Folkloru Górali Polskich.
Komisja wyraża słowa uznania dla pracy i wysiłku wszystkich instruktorów i kierowników zespołów, którzy przygotowali programy na festiwal zarówno pod względem artystycznym jak i organizacyjnym. Ich zaangażowanie i praca to najważniejszy wkład w trwanie tego festiwalu.
Organizacja Festiwalu Folkloru Górali Polskich zdaniem komisji była bardzo dobra, za co wyraża podziękowanie pracownikom Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej oraz Miejskiego Centrum Kultury w Żywcu.
Komisja wyraża uznanie dla pana Antoniego Szlagora, burmistrza Żywca, za oddanie do użytku nowego amfiteatru pod Grojcem, w którym świętowaliśmy 45 . edycję Festiwalu Folkloru Górali Polskich.
Fundatorem nagród dla laureatów FFGP jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Żywiec, 30 lipca 2014